بررسی علل و آثار توهم مالی در ایران طی سال‌های 1393-1357

توهم مالی منبع بی‌اعتمادی بین دولت و مردم است؛ که می‌تواند بر عملکرد اقتصاد کشور در بخش رسمی اثر بگذارد و میزان متغیّرهای اقتصاد کلان نظیر بودجه دولت و درآمدهای مالیاتی را تحت تأثیر قرار دهد. توهم مالی از کانال بودجه دولت، رشد اقتصادی کشورها را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این پدیده بیشتر در کشورهایی اتفاق می‌افتد که در آنها درآمد و هزینه­های دولت به‌طور کامل توسط مؤدیان مالیاتی شناخته و یا کنترل نمی­شوند؛ در نتیجه این امر، منجر به افزایش تقاضا برای کالاها و خدمات عمومی و افزایش هزینه­های دولت می شود. هدف این مطالعه بررسی علل و پیامدهای توهم مالی در ایران طی سال­های ‌93-‌57 است. در این مطالعه توهم مالی در چارچوب الگوی ارتباطات خطی ساختاری نرم ‌‌افزار لیزرل[1]تصریح و با استفاده از داد‌های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران طی سال‌های 93-57، برآورد شده است. نتایج نشان می‌دهند مهم‌ترین متغیر تعیین‌کننده اندازه توهم مالی در ایران، بار مالیاتی است؛ که سیاست‌‌گذاران سعی در پنهان‌کردن این با‌ر مالیاتی از طریق ایجاد توهم بدهی دولت و توهم مخارج مصرفی بخش خصوصی نسبت به سطوح بدهی عمومی را دارند. واژه‌های کلیدی: توهم مالی، الگوی ارتباطات خطّی ساختاری، توهم بدهی * این مقاله با مشاوره و راهنمایی دکتر اسماعیل صفرزاده انجام گرفته است. 1. LISRE: Linear Structural Relationships